Kemetyzm czyli egipskie neopogaństwo rekonstrukcyjne to ścieżka bardzo odmienna od innych tradycji duchowych poprzedzających rzeczywisty ruch rekonstrukcjonistyczny religii egipskiej. Do takich tradycji od których pragniemy się w szczególności odróżnić należą: thelema, teozofia i New Age. Wszystkie one wykorzystują niekiedy estetykę Egiptu faraońskiego i niejednokrotnie powołują się na ,,ezoteryczną wiedzę” samych egipcjan. Żaden z wymienionych ruchów nie stara się jednak o ożywienie wymarłej niegdyś religii staroegipskiej- tym zajmujemy się my, kemetyści.

W tej sekcji odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania i precyzujemy czym właściwie jest tożsamość religijna kemetystów. Kliknij na pytanie, które Cię ciekawi i poznaj na nie odpowiedź!

1. Pytanie: Jaką doktrynę dotyczącą mnogości Bóstw promują kemetyści?

Odpowiedź: Kemetyzm jest religią politeistyczną (zakładającą istnienie wielu Bogów i Bogiń); ale dokładne ,,odcienie” politeizmu wyznawanego przez jednostkę są dla niej do zadecydowania. Kemetystą może być bowiem zarówno politeista w tradycyjnym rozumieniu tego terminu, jak i henoteista, czy panteista. Kemetyzm jest religią otwartą również dla ateistów, mających podejście ściśle humanistyczne wobec praktyk religijnych.

2. Pytanie: Czy egipcjanie czcili koty, psy i skarabeusze?

,,Częścią złożoności i głębi religii egipskiej jest dążenie do zrozumienia natury boskości poprzez mnogość jej form„. – Sharon LaBorde

Odpowiedź: Egipcjanie czcili Bogów, których przedstawiali niekiedy w formach zwierzęcych, lub ze zwierzęcymi atrybutami (jako postacie antropomorficzne ). Nie czcili jednak zwierząt per se. Za każdą postacią zwierzęcą skrywa się esencja, funkcja i symbolizm tego zwierzęcia, tożsama z konkretnym aspektem określonego Boga lub Bogini. Na ten sposób Bogini o strasznym temperamencie mogła być przedstawiona pod postacią lwicy; Bóg nieba pod postacią sokoła; Bóg mądrości pod postacią małpy. Potencjalnie każde ze zwierząt może w swojej postaci wyrazić określony boski aspekt. Z tego samego powodu niektóre ze zwierząt można postrzegać jako milsze/bliższe konkretnemu Bogu/Bogini; toteż egipcjanie otaczali niektóre zwierzęta ścisłą ochroną.

3. Pytanie: Czy kemetyzm jest religią Boginiczną?

Odpowiedź: Kemetyzm jest religią wielu Bogiń i Bogów, toteż jak wiele religii pogańskich, nie jest ani religią stricte patriarchalną, ani matriarchalną. Potencjalnie każde Bóstwo może być przez indywidualnego kemetystę traktowane jako najwyższe Bóstwo per se, lub jako aspekt najwyższego Bóstwa.

4. Pytanie: Jakie jest podejście kemetystów wobec hipotezy starożytnych astronautów?

Odpowiedź: Kemetyści, na równi z wyznawcami innych religii pogańskich uważają Bogów za najwyższe istoty duchowe, których intelekt i wola przejawia się w otaczającym nas, naturalnym świecie. W religii egipskiej nie ma miejsca na postrzeganie Bogów jako fizycznych istot pozaziemskich, lub jako przedstawicieli zaginionych cywilizacji. Jako kemetyści odrzucamy koncepcje pseudo-naukowców i pseudo-historyków, których hipotezy dotyczące religii egipskiej nie są szanowane, ani brane na poważnie przez społeczność egiptologiczną; co odróżnia nas od thelemitów, teozofów i innych grup egiptozoficznych. Wyznawanie i promowanie hipotezy starożytnych astronautów wiąże się z wyłączeniem z międzynarodowej społeczności kemetystycznej.

5. Pytanie: Czy jako kemetysta potrzebuję zostać zmumifikowany po śmierci?

Odpowiedź: Pełna mumifikacja w czasach antycznych, była przeznaczona jedynie dla najbogatszych i najbardziej wpływowych członków społeczności. Zwykły, szary człowiek, nienależący do egipskiej arystokracji musiał zadowolić się krótką i prostą ceremonią pogrzebową, bez mumifikacji i szerokiego asortymentu środków, które miały za zadanie ułatwić mu drogę na Pola Trzcin (raju religii egipskiej). Współczesny kemetysta nie ma możliwości odbycia pełnej mumifikacji jak egipski arystokrata, ale może zostać pogrzebanym z całym wachlarzem asortymentów ułatwiających mu zostanie po śmierci Błogosławionym Duchem (Akh). Do takowych należą m.in.: amulety i talizmany, księgi pogrzebowe (t.j.: Księga wychodzenia za dnia, Amduat, Księga Bram), figurki szabti oraz boskie wizerunki. Ostatecznie jednak żadna z tych rzeczy nie jest koniecznie potrzebna, ani nie zagwarantuje nam w pełni zbawienia. Jedynie spędzenie życia w pobożności i dobroczynności (w Ma’at) jest w stanie być naszym gwarantem zostania przyjętym przez Ozyrysa.

,,Ona (Ma’at) podąży do grobu z tym, który jej przestrzega. Zostanie pochowany i ziemia go zamknie, ale jego imię nigdy nie przepadnie na ziemi, gdyż będzie pamiętany ze względu na swoją prawość.” – Skargi Khu-en-Inpu

6. Pytanie: Czy pogaństwo egipskie to religia szamańska?

Odpowiedź: Choć religia staroegipska zawiera w sobie ślady pierwotnego animizmu, m.in.: kult fetyszów (filar Dżed, kamień Benben, fetysz Imiut), kult świętych drzew (t.j. sykomora i persea) i Bóstw przedstawianych w formach zwierząt; kemetyzm nie jest religią szamańską. Transkontynentalność Egiptu i jego rozwój cywilizacyjny przyczyniły się do upodobnienia politeizmu egipskiego do innych religii śródziemnomorskich. Kemetyzm jest z tego powodu wiarą fundamentalnie różniącą się od szamańskich religii subsaharyjskich, takich jak Vodun. Choć niektórzy kemetyści z własnego wyboru mogą wyznawać animizm, należy zaznaczyć że takie stanowisko nie wchodzi w zakres naszej teologii.

7. Pytanie: Czy kemetyści posiadają obecnie funkcjonujące świątynie?

Odpowiedź: Tak, istnieją obecnie funkcjonujące świątynie kemetystyczne. Nie wszystkie są one jednak dostępne dla wizytujących. Możliwość wejścia do świątyni przez zwykłego wyznawcę ogranicza nurt propagowany przez kapłanów danej świątyni. Świątynie nurtu kemetyzmu twardej rekonstrukcji często są dostępne wyłącznie dla kapłanów tejże świątyni. Najbardziej znanymi obecnie funkcjonującymi świątyniami twardej rekonstrukcji są: Świątynia Ptaha i Świątynia Izydy w stanie Nevada i Świątynia Ra w San Francisco. Na ten moment kemetyzm reformowany nie ma swoich fizycznych świątyń, a współwyznawcy zrzeszają się głównie przez internet. Kiedy powstaną już pierwsze fizyczne miejsca naszego kultu, wejście do świątyni i uczestnictwo w rytuałach będzie dostępne dla każdego.

8. Pytanie: Czy jako kemetysta mogę czcić Bogów spoza egipskiego panteonu?

Odpowiedź: Naturalnie! Nasi Bogowie nie są zazdrośni, ani nie wymagają od swoich wyznawców wyłączności. Egipcjanie od początków istnienia swojej politeistycznej religii importowali do swojego panteonu Bóstwa innych państw, lub też utożsamiali obcych Bogów z już znanymi przez siebie Bóstwami. Jako kemetyści możemy czcić włączonych niegdyś do panteonu Bogów na tym samym ołtarzu, lub możemy posiadać dwa oddzielne ołtarze dla całkiem odmiennych od siebie panteonów.

9. Pytanie: Czy kemetyści wierzą w reinkarnację?

Odpowiedź: Reinkarnacja nie jest częścią tradycyjnej teologii oraz metafizyki staroegipskiej. Nasi starożytni poprzednicy wierzyli, że po śmierci w zależności od naszego przygotowania i łaski Bogów oczekuje nas druga śmierć (gdzie nasza ludzka dusza zaprzestaje swojej egzystencji) lub wieczne życie w postaci Błogosławionego Zmarłego. Dusza ludzka według konwencji staroegipskiej nie jest nieśmiertelna sama w sobie, nieśmiertelność jest w stanie zyskać dopiero po pomyślnym sądzie Ozyrysa i znajomości odpowiednich zaklęć ksiąg pogrzebowych. Wielu kemetystów jednak z różnych powodów akceptuje reinkarnację jako możliwość; niektórzy przypuszczają bowiem, że następstwem drugiej śmierci w zaświatach jest przyjęcie następnego wcielenia.

10. Pytanie: Czy kemetyści muszą praktykować dietę bezmięsną?

Odpowiedź: Starożytni egipcjanie posiadali wiele religijnych zakazów regulujących spożywanie określonych rodzajów mięsa w okolicznościach obrzędowych, co mogło być bezpośrednią przyczyną tego, że znacznie późniejsze źródła przypisują kapłanom egipskim wegetarianizm. Dokładne szczegóły dotyczące praktykowanych restrykcji żywieniowych przez egipcjan nie zawsze są jednak całkowicie jasne i niejednokrotnie przysparzają problemy samym badaczom. Współcześnie zabrania się spożywania ryb i wieprzowiny w dzień robienia obrządków dla triady z Abydos (Ozyrysa, Izydy i Horusa), lub przy odprawianiu niektórych ceremonii chtonicznych opisanych w Księdze wychodzenia za dnia. Antyczni egipcjanie nie byli jednak wegetarianami, w niektórych ceremoniach świątecznych składanie ofiar mięsnych jest jak najbardziej wskazane; mianowicie w Święto Zwycięstwa i w czasie Święta Makhir. Dla kemetystów praktykujących dietę bezmięsną możliwa jest substytucja ofiar mięsnych, lub nie praktykowanie ich wogóle.

11. Pytanie: Czy kemetyści mogą być równocześnie też thelemitami, New Agerami, lub teozofami?

Odpowiedź: Krótka odpowiedź brzmi: tak. Należy jednak pamiętać, że dyskurs przejawiający się w społecznościach thelemitów, teozofów, czy New Agerów często jest rażąco sprzeczny z dyskursem przejawiającym się w społeczności kemetystów. W celu ochrony tożsamości religijnej kemetystów, otwarte propagowanie mistyki piramid, hipotezy starożytnych astronautów i tzw. hiperdyfuzji (zakładającej, że źródłem kultury egipskiej była domniemana cywilizacja Atlantydy) może prowadzić do wykluczenia ze społeczności kemetystycznej.

12. Pytanie: Czy pozycja Nisut (faraona) jest niezbędna we współczesnej rekonstrukcji religii egipskiej?

Odpowiedź: Ponieważ król (Nisut) traktowany był niegdyś jako wcielenie żywego Boga Horusa, pojedyncze grupy kemetystyczne propagują, że pozycja Nisut jest esencjonalna dla ożywienia religii staroegipskiej. Jest to jednak wysoce problematyczna kwestia ponieważ monarcha w Egipcie antycznym łączył w swojej osobie politykę państwową i religijną. Dzisiaj znaczna część kemetystów wypowiada się stanowczo przeciwko ożywianiu pozycji Nisut, w kemetyźmie reformowanym Artykuły Wiary gwarantują brak scentralizowanej władzy wyznaniowej.

13. Pytanie: Jaka jest pozycja kemetystów wobec tzw. mistyki piramid?

Odpowiedź: Pojęcie mistyki piramid związane jest z ich interpretacją jako budowli posiadających moc wykraczającą ponad nasze zrozumienie; lub jako budowli wykonanych pod wpływem przybyszów z innych planet. Takie interpretacje można odnaleźć w społecznościach New Age, teozofów, lub między zwolennikami teorii spiskowych; nie spotka się ich jednak w społeczności kemetystów, którzy wierni są interpretacjom współczesnych egiptologów. Dla kemetystów, piramidy to wyłącznie monumentalne budowle grobowe, które są wynikiem w pełni scentralizowanej władzy faraonów okresu Starego Państwa i ogromnego wkładu pracy egipskich robotników.

14. Pytanie: Jaka jest pozycja kemetystów wobec współczesnych problemów społeczno-kulturowych t.j.: aborcja, tożsamość płciowa, równość małżeńska?

Odpowiedź: Jako współcześni politeiści rekonstrukcjonistyczni staramy się ożywić niegdyś wymarłe praktyki religijne określonych kultur; w znacznej większości nie ożywiamy jednak zasad etycznych i moralnych na których zatrzymali się nasi poprzednicy przed przyjęciem chrześcijaństwa – to musiałoby się wiązać z ogromnym regresem i rezygnacją z wieloma podstawowymi prawami współczesnego człowieka. Dzisiejsi kemetyści, jak i inni poganie rekonstrukcjonistyczni sami decydują o swoim indywidualnym systemie moralności, a literatura mądrościowa i filozoficzna służy nam w tym jedynie za drogowskaz. Określone grupy i denominacje kemetystyczne mogą propagować w zgodzie ze swoimi upodobaniami mniej, lub bardziej progresywne wartości – w kemetyźmie reformowanym równość małżeńska, równość płci i poszanowanie dla odmienności są wpisane w Artykuły Wiary; a odstąpienie od nich może skutkować wykluczeniem ze społeczności. Interpretacja niektórych szczegółów dotyczących równości nie jest jednak ściśle określona i pozostawia pewne miejsca dla wolnego dyskursu, jeśli oczywiście w skład retoryki tego dyskursu nie leży mowa nienawiści.

15. Pytanie: Czy kemetyści mają obecnie zarejestrowany związek wyznaniowy w Polsce?

Na ten moment nie jesteśmy w Polsce zarejestrowani jako związek wyznaniowy. Kemetyzm to wciąż ścieżka, która została podjęta przez nielicznych polskich neopogan. Kiedy tylko przekroczymy próg liczebności potrzebny do rejestracji; stanie się to naszym głównym priorytetem.