Konsultujesz tabele godzin planetarnych planując swoje rytuały magiczne? Oto alternatywa kemetystyczna!
Tabele godzin planetarnych przypisują każdej godzinie 24-godzinnego dnia patronat jednej z siedmiu planet klasycznych. W takiej formie są często utylizowane przez magów ceremonialnych i osób parających się czarownictwem przy ustalaniu optymalnego czasu dla określonych zabiegów magicznych. Analizując teksty egipskich hymnów solarnych, można jednak stworzyć dla nich alternatywę; kemetystyczną alternatywę!
Godziny dzienne
W kwitnącym ówcześnie Egipcie okresu Nowego Państwa każda godzina (eg. uenut) dnia zaczęła być utożsamiana z konkretnym Bogiem lub Boginią. Po raz pierwszy uzyskujemy poręcznie tej praktyki w Hymnie Godzinnym ze świątyni Hatszepsut w Deir El-Bahari. Później spotykamy podobne kompozycje w Księdze Dnia w Grobowcu Ramzesa VI i pojedynczych grobach tebańskich [1]. Hymny Godzinne w których wymienia się imię godziny, oddaje się cześć Bogu Ra i jego świcie i wymienia się Boga-patrona tej godziny były wykorzystywane aż do Okresu Ptolemejskiego, w którym ponownie odnajdujemy tę kompozycję w świątyni Horusa z Edfu. Wiele z Hymnów Godzinnych zachowało się jedynie we fragmentach, lub zostało zapisane niekompletnie (pominięte są godziny lub szczegóły, które odnajdujemy w innych wersjach). Poniżej, dla wglądu, zamieszczam fragment tekstu odnoszący się do godziny ósmej hymnu z sarkofagu Nes(pa)kaszutiego [2]:
,,Słowa, które mają zostać wypowiedziane: Ósma Godzina Dnia. <<[Dama(?)] wieczności>>, inna wersja: <<Ta, która jest w jubilacji>>, to jej imię. Ustawiona jest dla Khonsu. Słowa, które mają zostać wypowiedziane: Oto Ra. Oto ten, który jaśnieje, Twoje […] do końca twych godzin, który przychodzisz ku istnieniu jako Ra; przyjdź, jaśniejący […] Wielki Boże, przyjdź Ty jaśniejący na ziemię swą formą jako Ten-jaśniejący, Khepri w swej formie jako Ten-jaśniejący. Chroń Ozyrysa Boskiego Ojca i Ukochanego przez Boga Nes(pa)kaszutiego, triumfującego, syna Boskiego Ojca i Ukochanego przez Boga Pami, triumfującego.”
Na podstawie fragmentarycznie zachowanych tekstów Hymnu Godzinnego, egiptologowi Janowi Assmannowi udało się odtworzyć jego pełną treść. Swoją rekonstrukcję zamieścił w książce ,,Aegyptische Hymnen Und Gebete”. Dzięki tej pozycji możemy utworzyć listę Bogów poszczególnych godzin dnia [3]:
Bogowie przyporządkowani do godzin słonecznych z Hymnu Godzin zrekonstruowanego przez Jana Assmanna
Godzina | Bóstwo |
1 | Maat |
2 | Hu |
3 | Sia |
4 | Asbet |
5 | Igeret |
6 | Set |
7 | Horus |
8 | Khonsu |
9 | Iset |
10 | Heka |
11 | Bóg –któremu-zawierzono-olinowanie |
12 | Bóg-chroniący-o-zmroku |
Musimy jednak pamiętać, że Egipcjanie nie postrzegali tych godzin jako równych, 60-minutowych odstępów czasowych. Godzina dnia zależała od aktualnego położenia słońca na nieboskłonie. Pierwsza godzina dnia zaczynała się o wschodzie słońca, ostatnia godzina dnia kończyła się po zajściu słońca. Ci z nas więc zapaleni w magii którzy chcieliby zutylizować praktykę utożsamiania godzin z poszczególnymi Bóstwami mogą zechcieć skorzystać z grafu na dole, dzielącego nieboskłon (półkole) na równe 12 części. Znając dokładny czas wschodu i zachodu słońca można obliczyć w którym momencie znajdzie się w korzystnej dla nas godzinie. Jeszcze prostszym sposobem na to jest porównanie grafiki z internetowymi wskaźnikami pokazującymi aktualne położenie słońca na niebie w naszej lokalizacji.

Do każdego z Bóstw możemy przypisać zabiegi magiczne, o charakterze, który mógłby im podlegać:
1. Maat – uzyskanie sprawiedliwości, poznawanie prawdy.
2. Hu – przejęcie kontroli, komunikacja, perswazja.
3. Sia – uzyskiwanie głębszego zrozumienia, rozwój duchowy.
4. Asbet[4] – zaklęcia ochronne, odpędzające, atakujące.
5. Igeret[5] – komunikacja ze zmarłymi, uciszanie.
6. Set* – zaklęcia ochronne, odpędzające, atakujące.
7. Horus – zaklęcia ochronne, odpędzające, atakujące, zaklinanie sukcesu, uzyskiwanie sprawiedliwości.
8. Khonsu – zaklęcia odnowy i rewitalizacji, odpędzanie.
9. Aset – zaklęcia ochronne, związane z miłością i pięknem, rozwój duchowy, zaklęcia medyczne.
10. Heka – wszystkie zabiegi magiczne.
11. Bóg-któremu-zawierzono-olinowanie – zaklęcia ochronne, związane z pracą bądź rzemiosłem.
12. Bóg-ochraniający-o-zmroku – zaklęcia ochronne, odpędzające i atakujące oraz te związane z przejściowością.
* Osoby będące pod patronatem triady z Abydos mogą chcieć całkiem zrezygnować z odprawiania magii w trakcie godziny Seta.
Godziny nocne
Tożsamość Bóstw powiązanych z godzinami nocnymi poznajemy za pośrednictwem Księgi Bram i niekiedy również Księgi Amduat, gdzie dowiadujemy się, że są one personifikowane przez Boginie o groźnej tytulaturze [6]:
Epitety Bogiń personifikujących godziny nocne z Księgi Bram
Godzina | Epitet Bogini |
1 | Rozłupująca głowy wrogów Ra |
2 | Roztropna, strażniczka swego Pana |
3 | Krajaczka dusz |
4 | Wielka mocą |
5 | Ta na swej łodzi |
6 | Biegła naczelniczka |
7 | Odpędzająca Węża |
8 | Dama Nocy |
9 | Wielbiąca |
10 | Ścinaczka głów rebeliantów |
11 | Gwiazda, odpędzająca rebeliantów |
12 | Spoglądająca na piękno Ra |

Każda z nich niewątpliwie miała służyć ochronie Ra i jego świty w trakcie niebezpiecznej przeprawy przez dwanaście regionów Duatu. Pod ich patronatem można by więc wykonywać dowolny zabieg magiczny o charakterze ochronnym, odpędzającym i atakującym.
Co ciekawe, Boginie te są przedstawione po lewej i po prawej stronie od węża czasu o imieniu Hereret (Ten-który-powinien-zostać-usunięty). Andrzej Niwiński w swoim opracowaniu ,,Mity i symbole starożytnego Egiptu” wyjaśnia, że wąż ten rodzi, a następnie połyka Boginie godzin, co symbolizuje przemijanie czasu.
Przypisy:
[1] Stephen Quirke , The Cult of Ra, Sun worship in ancient Egypt, str. 54
[2] Erhart Graefe, The Ritual of the Hours of the Day on the inner vault of the qrsw-coffin of Nes(pa)qashuty from Deir el-Bahari
[3] Tabele bazujące na informacjach przedstawionych przez Jana Assmanna spotkałem po raz pierwszy w książkach: The Cult of Ra, Sun worship in ancient Egypt, autorstwa Stephena Quirke, str. 57 oraz The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt autorstwa Richarda H. Wilkinsona, str. 83.
[4] Asbet to bliżej nieokreślona Bogini, (lub Boginie) o wężowej postaci.
[5] Igeret – ,,Cicha ziemia”, czyli inna nazwa zaświatów; w tym wypadku mamy do czynienia z Boginią personifikującą Cichą Ziemię.
[6] Tłumaczenie epitetów na język polski na podstawie ich angielskiej translacji z: The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt autorstwa Richarda H. Wilkinsona, str. 83.
Bibliografia:
Mity i symbole starożytnego Egiptu, Andrzej Niwiński
Aegyptische Hymnen Und Gebete, Jan Assmann
The Cult of Ra, Sun worship in ancient Egypt, Stephen Quirke
The Ritual of the Hours of the Day on the inner vault of the qrsw-coffin of Nes(pa)qashuty from Deir el-Bahari, Erhart Graefe
The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt, Richard H. Wilkinson
Księga Bram oraz streszczenie Księgi Amduat, tłumaczenia Jarosława Zachwiei, wydawnictwo Amoryka
BULLETIN DE L’INSTITUT FRANÇAIS D’ARCHÉOLOGIE ORIENTALE, A Solar Hymn Ostracon from Deir el-Bahari, Khaled Hassan